Ai ze polita den gure Bizkaiaaa, ai ze polita Anbotoko damaaaaa........
Que recuerdos...me estoy liando o en el "Anboto" es donde había una bruja o algo así, es que recuerdo que en el colegio nos asustaban con una historia de una bruja...pufff, no me acuerdo bien
ANBOTOKO SORGINA
La Dama del Anboto es uno de los personajes centrales de la mitología vasca. Se trata de Mari o Amari, una divinidad precristiana que viene a ser algo así como la "madre tierra", la Pachamama de los Incas, y que se suele representar como una mujer que habita en cuevas de diferentes montes de la geografía vasca. Por eso en Bizkaia se le llama de Anboto, en otros lugares vive en Aketegi, o en Murumendi, en Aralar, En Auñamendi...
La creencia estaba muy arraigada. Yo mismo he ido decir a una señora mayor de Zeanuri que ella y una amiga vieron de jóvenes a Mari volando en una nube roja desde Gorbea hacia Anboto, y que está allí morando en cuevas porque tiene un gran castigo que cumplir. Muchos fenómenos meteorológicos se relacionan con la presencia de la diosa Mari.
Otros "númenes" de las antiguas creencia son las Lamias (equivalentes de las xanas o anjanas astures y cántabras), los Gentiles (que se identifican con personas no cristianizadas, páganas), Basajaun (el señor de los bosques, también un gentil).
En esta página sale alguna cosa: http://es.geocities.com/emitologia/
Cosas curiosas de los restos que quedan de religiones paganas . Ya me imagino que no viene muy a cuento en este tópic, pero bueno, si a alguien le molesta la chapa....
Agur!
Ahora me acuerdo, si aun tengo unos libros del colegio sobre ella
"Mari da gure irudirik behinena. Lurraren antzirudia da, eta ahaide edo jenio guztien ama. Ume bi izan zituen senar Majurekin: Atarrabi eta Mikelats. Majurekin elkartzen denean sekulako ekaitzak sortzen ditu. Beste izen batzuk ezagutzen dizkiogu: Maya, Ioana Gorri, Lezeko Andre, Aralarko Dama, Anbotoko Dama, Basoko Mari, Gaiztoa (Oñatin)...
Mariren etxea leizea da. Etxe asko ditu Marik, eta denak gure mendietan: Anboton, Oizen, Mugarran, Aketegin, Aizkorrin, Txindokin, Murumendin, Gorbeian eta abar. Mari lur barrutik kobazuloetan zehar mugitzen denean, ahuntz edo oilo hankak izaten ditu; eta leizeetatik ateratzen denean, emakume eder moduan azaltzen zaigu.
Dama elegantea eta ederra da Mari, lurpekoen andere, trumoi eta tximisten gidari, aberatsa eta ibiltaria: zazpi urtetik zazpi urtera mugitzen da leize batetik bestera argi biziz inguraturik, suzko bola baten moduan; lau zaldik eramandako gurdi baten gainean, edo ilargi betearen aurrean ere ikusi izan dute. Urrezko orrazi batez orraztu eta orraztu dihardu egun guztian.
Badaki gaiztoak zigortzen eta zintzoak saritzen. Gezurra, lapurreta, harrokeria gaitzesten ditu; eta hitza bete, elkar onartu eta elkarri laguntzea eskatzen du. Gaiztoei uztak hondatzen dizkie, eta zintzoei lurreko emaitzak ugaritzen, iturriko ur onak ematen. Mariturri dute izena halako iturri batzuek.
Anbotoko damaren leizera joaten ziren urtero inguruko artzainak, arkumetxo edo antxume bana eskuetan haren laguntzaren eske; urtero opari bat eroateko ohitura zen. Kobazuloetara txanponak eta harriak botatzen ziren Mariren omenez. Gehien gustatzen zaion oparietako bat aharia da. Bere ohe buruan bat daukala esaten dute eta haren adarrak harilkai erabiltzen dituela.
Mariri beti hika egin behar zaio. Ezin da bere aurrean eseri, eta bere kobazulotik sartutako eran atera behar da."
Un poquito de cultura....